Mieczysław Małecki

---

Życiorys

Mieczysław Małecki przyszedł na świat w Mielcu, w rodzinie lekarza weterynarii Michała oraz Bronisławy z Grodeckich. W latach 1915-1919 uczęszczał do gimnazjum najpierw w Złoczowie, a następnie w Nowym Targu. Swój rozwój akademicki kontynuował w latach 1923–1927, kiedy to podjął studia z zakresu filologii polskiej, słowiańskiej oraz romanistyki na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jako jeden z nielicznych uzyskał magisterium przed terminem, opierając się na pracy magisterskiej zatytułowanej „Archaizm podhalański wraz z próbą wyznaczenia granic tego dialektu”. Dodatkowo poszerzał swoje wykształcenie na uniwersytetach w Belgradzie, Lublanie, Sofii oraz Zagrzebiu.

W styczniu 1929 roku został powołany do współpracy z Komisją Językową Polskiej Akademii Umiejętności. Na Uniwersytecie Jagiellońskim, gdzie rozpoczął pracę od lutego 1935, od 1 października 1937 roku kierował nowo utworzoną katedrą filologii południowosłowiańskiej. Jego kariera jednak została brutalnie przerwana 6 listopada 1939 roku, kiedy to aresztowali go hitlerowcy w ramach akcji „Sonderaktion Krakau”.

Przez długi czas przebywał w różnych więzieniach, m.in. w Krakowie oraz Wrocławiu, a także w obozach koncentracyjnych w Sachsenhausen oraz Dachau. Po zwolnieniu w grudniu 1941 roku, powrócił do Krakowa. Na polecenie władz Uniwersytetu Jagiellońskiego włączył się w organizację Institut für Deutsche Ostarbeit, a także tajnego nauczania uniwersyteckiego. Od kwietnia 1942 roku pełnił funkcję Pełnomocnika Rektora do Spraw Tajnego Nauczania, a jego działanie w tym zakresie było wysoko oceniane przez rektora, prof. Władysława Szafera.

Po zakończeniu II wojny światowej, 24 stycznia 1945 roku, objął stanowisko profesora, a w listopadzie 1945 roku został mianowany profesorem zwyczajnym nowo utworzonej katedry dialektologii słowiańskiej. Również pełnił funkcję dyrektora studiów słowiańskich. W lipcu 1945 roku, Mieczysław Małecki został wybrany członkiem Polskiej Akademii Umiejętności. Po zakończeniu życia, został pochowany w grobach rodzinnych w Rabce.

W swojej pracy naukowej Małecki skupiał się na gramatyce historycznej języków słowiańskich. Przez swoje życie napisał ponad 80 prac, w tym 8 książek. Do jego istotnych publikacji należy m.in. „Atlas Językowy Polskiego Podkarpacia” z 1934 roku oraz „Język polski na południe od Karpat (Spisz, Orawa Czadeckie, wyspy językowe)”, która ukazała się w Krakowie w 1938 roku w serii „Biblioteczka Towarzystwa Miłośników Języka Polskiego”.

Upamiętnienie

W Krakowie można natknąć się na ulicę, która nosi imię Mieczysława Małeckiego. Znajduje się ona w malowniczej okolicy, u podnóża Kopca Kościuszki, w sąsiedztwie pięknych i naturalnych krajobrazów Zwierzyńca.

---

Oceń: Mieczysław Małecki

---