Józef Stala

---

Życiorys

Józef Stala jest związany z parafią Borowa koło Mielca. W latach 1985–1991 podjął naukę w zakresie filozofii i teologii w Wyższym Seminarium Duchownym w Tarnowie oraz Zielonogórsko-Gorzowskim Seminarium Duchownym w Gościkowie-Paradyżu. Jego święcenia kapłańskie miały miejsce 25 maja 1991 roku, kiedy to biskup Józef Życiński nadał mu ten zaszczyt. W 1995 roku uzyskał licencjat z teologii, a trzy lata później obronił doktorat na Wydziale Teologicznym Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie. W 2005 roku uzyskał habilitację, a w 2011 roku tytuł profesora.

W latach 1998-2005 pełnił istotną rolę w Wydziale Katechetycznym Kurii Diecezjalnej w Tarnowie, gdzie był odpowiedzialny za wizytację nauki religii oraz zajmował stanowisko sekretarza zarządu Fundacji im. Arcybiskupa Jerzego Ablewicza. Od 1998 roku prowadzi zajęcia z przedmiotu katechetyka na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie, gdzie od 2005 roku pełni funkcję kierownika Katedry Nauk Pedagogiczno-Katechetycznych. W latach 2008-2014 był wydziałowym koordynatorem programu Erasmus, a także prodziekanem ds. nauki, rozwoju i współpracy międzynarodowej w latach 2011-2014.

W okresie 2003-2004 miał zaszczyt być członkiem Zespołu Komisji Wychowania Katolickiego przy Konferencji Episkopatu Polski, zajmującym się przygotowaniem programu katechezy dla młodzieży. Pracował również w latach 2009-2010 nad nowelizacją Podstawy Programowej katechezy oraz Programu nauczania religii. W 2014 roku Senat Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie powierzył mu urząd prorektora ds. nauki i współpracy międzynarodowej, którym kierował do roku 2020.

Jest także aktywnym członkiem wielu organizacji, w tym Stowarzyszenia Katechetyków Polskich od 1997 roku, a także szeregu innych gremiów, takich jak Rzeczoznawca Komisji Wychowania Katolickiego, Polskie Towarzystwo Teologiczne, czy Europejska Ekipa Katechetyczna. W marcu 2022 roku został powołany przez Ministra Edukacji i Nauki do Zespołu zajmującego się kierunkami rozwoju nauk o rodzinie. W maju tego samego roku dołączył do Rady Fundacji Rozwoju Systemu Edukacji.

Za swoje osiągnięcia w pracy naukowo-dydaktycznej był wielokrotnie nagradzany, otrzymując w latach 2010, 2013 oraz 2021 nagrodę rektora Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie. W 2014 roku uhonorowano go godnością Kanonika honorowego Kapituły kolegiackiej pw. Św. Wawrzyńca w Wojniczu.

Wybrane publikacje

Autorskie i współautorskie książki naukowe

W obszarze literatury niemieckojęzycznej warto zwrócić uwagę na publikację J. Stali oraz E. Osewskiej pod tytułem Anders erziehen in Polen. Der Erziehungs- und Bildungsbegriff im Kontext eines sich ständig verändernden Europas des XXI. Jahrhunderts, która ukazała się w Tarnowie nakładem Polihymnia w 2009 roku, z numerem ISBN 978-83-7270-765-9.

Kolejnym istotnym dziełem jest książka J. Stali zatytułowana Familienkatechese in Polen um die Jahrhundertwende. Probleme und Herausforderungen, wydana w Tarnowie przez Biblos w 2008 roku (ISBN 978-83-7332-674-3).

W dorobku polski znalazła się publikacja J. Stali nosząca tytuł Ręce mego ojca i usta mojej matki powiedziały mi najwięcej o Bogu. Biskupa Piotra Bednarczyka ujęcie katechezy rodzinnej, wydana w Tarnowie przez Polihymnia w 2011 roku.

Inne tłumaczenia zawierające myśli J. Stali to prace takie jak W kierunku integralnej edukacji religijnej w rodzinie. Próba refleksji nad nauczaniem Jana Pawła II w kontekście polskich uwarunkowań (Tarnów, 2010) oraz Katecheza rodzinna w nauczaniu Kościoła od Soboru Watykańskiego II (Tarnów, 2009).

Wcześniejsze prace, takie jak Katecheza o małżeństwie i rodzinie w Polsce po Soborze Watykańskim II. Próba oceny (Tarnów, 2004), W kierunku katechezy rodzinnej (Kielce, 2003, E. Osewska, J. Stala) oraz Fundamentalne podstawy i obszary katechezy rodzinnej (Tarnów, 2000), również przyczyniają się do rozwoju tego ważnego tematu.

Na końcu warto wspomnieć o dziele Tradycja katechezy rodzinnej w diecezji tarnowskiej, które ukazało się w Tarnowie w 1999 roku.

Nie można zapomnieć o publikacji Podstawy teologiczno-antropologiczne katechezy rodzinnej. Na podstawie dokumentów Magisterium soborowego i posoborowego, wydanej w 1998 roku przez Małą Poligrafię redemptorystów Tuchowie, z numerami ISBN 83-86744-96-0 oraz 978-83-86744-96-1.

Recenzowane prace zbiorowe

W literaturze anglojęzycznej można znaleźć redagowaną przez E. Osewską i J. Stalę pozycję Religious Education / Catechesis in the Family. A European Perspective, wydaną w Warszawie przez UKSW w 2010 roku.

W polskim obiegu wydawniczym z kolei ukazała się praca pod redakcją J. Stali pt. Zagadnienia katechetyki materialnej, wydana w Tarnowie w 2011 roku.

Do ważnych dzieł należy też „Ut gaudens catechizem”. 10 rocznica śmierci biskupa Piotra Longina Bednarczyka, którego redaktorem był J. Stala, a wydanie miało miejsce w Tarnowie w 2011 roku.

Istotną rolę odgrywają również publikacje takie jak: Działalność misyjna i promocja ludzka. Teoria i praktyka eklezjalna (Lublin, 2011) oraz Historia katechezy i katechetyka fundamentalna (Tarnów, 2010).

Warto także zwrócić uwagę na pozycję Socjalizacja – wyzwanie współczesności, która ukazała się w Tarnowie w 2010 roku i była redagowana przez J. Stalę.

Inne publikacje książkowe

W bogatym dorobku J. Stali znaleźć można także dzieło Eucharystia – pokuta i pojednanie w katechezie, opublikowane w Kielcach przez Jedność w 2007 roku, ISBN 83-7442-428-1 oraz 978-8374424288.

Wśród jego książek wyróżnia się również Dzisiejsza młodzież powiedziała, że… z 2006 roku (Kielce, Jedność, ISBN 83-7442-355-2, 978-8374423557).

W 2002 roku wydano Mała katecheza o Wielkim Tygodniu oraz redagowaną przez J. Stalę publikację Borowa. Moja Mała Ojczyzna. Rys historyczny do II wojny światowej, wydaną w Tarnowie przez Zakład Poligraficzny Pławo.

Inne ważne prace to Z Ewangelią w Trzecie Tysiąclecie (Tarnów, Biblos, 2001), Mała katecheza o Ziemi Jezusa (Tarnów, 2001, M. Bednarz, J. Stala) oraz Borowa. Moja Mała Ojczyzna. Duchowieństwo (Borowa, 2001, J. Stala, S. Komoński).

Na koniec warto wspomnieć o Borowa. Moja Mała Ojczyzna. Wspomnienia (Borowa, 2000, red. J. Stala) oraz o pracy Mała katecheza o pielgrzymowaniu, którą napisał M. Bednarz, J. Królikowski i J. Stala w 2000 roku, wydanej w Tarnowie przez Zakład Poligraficzny Pławo.

---

Oceń: Józef Stala

---