Dominik Kolasiński to postać, która zapisała się w historii jako znaczący ksiądz rzymskokatolicki oraz aktywny działacz polskokatolicki w Stanach Zjednoczonych.
Urodził się 13 sierpnia 1838 roku w Mielcu, natomiast zmarł 11 kwietnia 1898 roku w Detroit.
Jego bardziej istotnym dokonaniem było organizowanie parafii narodowej w Detroit, co przyniosło liczne korzyści dla polskiej społeczności w nowym kraju.
Życiorys
Ksiądz rzymskokatolicki
Dominik Kolasiński, wyróżniający się postać w historii Kościoła, otrzymał święcenia kapłańskie w Krakowie 25 lipca 1864 roku. Zanim zdecydował się na emigrację do Stanów Zjednoczonych, pełnił funkcję wikariusza w Czernichowie, w ramach diecezji krakowskiej.
W 1882 roku, jako nowy emigrant, Kolasiński przybył do Ameryki i uzyskał zgodę od biskupa Detroit na pełnienie funkcji kapłańskich. Rozpoczął posługę duszpasterską w parafii św. Wojciecha w Detroit, a po odejściu ówczesnego proboszcza, Jana Wołłowskiego, sam zajął to stanowisko.
W swojej nowej parafii zyskał reputację znakomitego gospodarza oraz organizatora życia parafialnego i budowniczego. Dzięki jego zaangażowaniu powstał nowy kościół parafialny, a liczba wiernych znacząco wzrosła. Jednak jego ambicje i skłonność do angażowania się w sprawy lokalnej polityki oraz prowadzenia prywatnych interesów były źródłem konfliktów. Problemy z biskupem Detroit, Casparem Henrie Borgess, doprowadziły do jego suspensji w 1885 roku.
W wyniku oburzenia wiernych na decyzje ordynariusza, nie zaakceptowali oni nowego proboszcza, Józefa Dąbrowskiego, co zakończyło się buntem. W odpowiedzi na te wydarzenia biskup nakazał zamknięcie kościoła i obłożył go interdyktem. Kolasiński, otoczony przez zwolenników, zabarykadował się w plebanii, opuszczając ją tylko pod presją władz Detroit, które obarczyły go winą za chaos w parafii.
W 1886 roku został przeniesiony dyscyplinarnie do parafii w Minto, Dakota Północna, gdzie prowadził duszpasterstwo wśród polskich osadników.
Ksiądz polskokatolicki
Grudzień 1888 roku przyniósł nowy rozdział w życiu Dominika Kolasińskiego, kiedy to powrócił do Detroit na zaproszenie swoich zwolenników. Niestety, nie uzyskał aprobaty ze strony nowego ordynariusza, Johna Foleya, przez co nie mógł powrócić na stanowisko proboszcza parafii św. Wojciecha. W rezultacie zdecydował się na organizowanie nabożeństw w prywatnych domach oraz salach.
Pojawił się ambitny projekt budowy nowego kościoła pod wezwaniem Najsłodszego Serca Panny Maryi, który został rozpoczęty bez wcześniejszej zgody biskupa, co było jawnym złamaniem jedności z Kościołem rzymskokatolickim. W latach 1888-1894 pełnił rolę pierwszego proboszcza polskiej parafii narodowej w Detroit. W 1892 roku nawiązał współpracę z niezależnym biskupem Josephem René Vilattem, którego zaprosił do wspólnej celebracji poświęcenia nowego kościoła.
W 1893 roku udało mu się zakończyć budowę świątyni, lecz pojawiły się istotne trudności. Parafianie mieli problemy z finansowaniem jej utrzymania, co skutkowało sprzedażą kościoła na licytacji poniżej rzeczywistej wartości. Dominik Kolasiński wraz z wspólnotą postanowił odwołać się do sądu, argumentując nieważność transakcji.
Sąd przychylił się do ich wniosków i wyznaczył nową licytację, na której parafianie, wykorzystując pożyczkę z Kanady, odzyskali swoją świątynię. Problemy te osłabiły niezależną parafię polonijną w Detroit, zmuszając ją do poszukiwania drogi powrotu do Kościoła rzymskokatolickiego.
Rekoncyliacja
W 1894 roku nastąpił ważny krok w kierunku pojednania, kiedy ksiądz Dominik Kolasiński zawarł porozumienie z Delegaturą Apostolską w Waszyngtonie, co zaowocowało jego pogodzeniem się z Kościołem rzymskokatolickim. 18 lutego 1894 roku, w symbolicznej chwili w Detroit, publicznie złożył akt rekoncyliacji.
W ten sposób parafia Najsłodszego Serca Panny Maryi przeszła pod jurysdykcję biskupa rzymskokatolickiego w Detroit. Kolasiński, do końca swego życia, pełnił funkcję proboszcza, uzyskując autonomię w zakresie zarządzania finansowego swojej wspólnoty.
Pozostali ludzie w kategorii "Duchowieństwo i religia":
Henryk Weryński | Piotr Bajor (duchowny) | Józef Stala | Leon Pastor | Janusz Królikowski | Krzysztof Franciszek Szczygieł | Franciszek HanekOceń: Dominik Kolasiński